Międzynarodowy i polski język migowy – kobieta i mężczyzna rozmawiają na migi.

Polski język migowy – podstawy, nauka i kiedy się przydaje

Autor: Hanna Moszyńska

27.11.2024 00:00:00 • 7 min. czytania

Kategorie • Świat dźwięków

Polski język migowy – podstawy, nauka i kiedy się przydaje

Polski język migowy (PJM) to system znaków umownych wykonywanych przy pomocy gestów i mimiki. Polski język migowy służy do porozumiewania się bez użycia słuchu. Jest on używany przez społeczność osób słabosłyszących i niesłyszących w Polsce. To pełnoprawny język, który ma własne słownictwo i gramatykę, a także unikalne znaki. Warto wiedzieć, że sama umiejętność porozumiewania się językiem migowym potrafi być bardzo przydatna.

Spis treści:

1. Jak działa międzynarodowy i polski język migowy?
2. Poznaj język migowy – podstawy na start
3. Czy język migowy jest międzynarodowy?
FAQ: Pytania o polski język migowy

Naukę polskiego języka migowego można rozpocząć od oglądania filmików instruktażowych w Internecie, podążania za instrukcjami obrazkowymi czy zapisania się na profesjonalny kurs języka migowego. Nauka może na samym początku być trudna, w końcu jest to zupełnie inna forma komunikacji niż ta, której używamy na co dzień. Jednak naprawdę warto poznać język migowy. Język ten zazwyczaj nie jest przez nas spotykany na co dzień, ale bywa przydatny.

Po pierwsze i najważniejsze – jest to możliwość porozumiewania się z osobami głuchymi. Osób posługujących się językiem migowym w Polsce jest od 50 aż do 100 tysięcy, więc osobę niesłyszącą realnie możemy spotkać nawet w szkole czy pracy. Znając chociaż podstawy polskiego języka migowego, możemy się z nią bez problemu komunikować. Możliwe są też sytuacje „awaryjne”, gdzie w nagłych przypadkach polski język migowy umożliwia nam udzielenie pomocy osobie niesłyszącej.

1. Jak działa międzynarodowy i polski język migowy?

Każdy kraj ma swój język migowy, który znacząco różni się od pozostałych. Dlatego właśnie powstał Międzynarodowy Język Migowy (IS - International Sign). IS to forma komunikacji, która powstała z potrzeby porozumiewania się osób niesłyszących z różnych krajów. Jest on wykorzystywany na międzynarodowych spotkaniach czy konferencjach osób niesłyszących. Jak działa międzynarodowy język migowy i na czym polega różnica między nim a językiem migowym po polsku?

Międzynarodowy język migowy wykorzystuje elementy z różnych migowych języków na świecie, łącząc je w sposób, który jest łatwy do zrozumienia przez osoby z różnych krajów. Język migowy polski ma złożoną gramatykę – podobnie jak inne naturalne języki. Używa specyficznych struktur zdaniowych, a także pojęć, które są unikalne dla polskiej komunikacji. Międzynarodowy język migowy natomiast posiada uproszczoną gramatykę, czyniąc go bardziej elastycznym, ale także mniej precyzyjnym. Słownictwo IS jest o wiele bardziej ograniczone i uniwersalne, co sprawia, że nie wszystkie pojęcia polskiego języka migowego mają w nim swoje odpowiedniki.

Jednak czy język migowy jest uniwersalny w kontekście mimiki? Mimika twarzy w języku migowym jest często używana do wyrażania emocji i intonacji. Jednak to, jak mimika jest używana i interpretowana, różni się w zależności od konkretnego języka migowego i kultury. Więc jeśli zastanawiało Cię, czy język migowy jest taki sam na całym świecie, już teraz znasz odpowiedź!

2. Poznaj język migowy – podstawy na start

Język migowy polega na komunikowaniu się poprzez gesty i mimikę. Opiera się głównie na ruchu dłoni. Język migowy polski ma swój alfabet, gdzie każda litera ma własny znak – od tego warto zacząć. Po nauczeniu się alfabetu będziemy w stanie literować słowa i zdania, co już jest nie lada umiejętnością. Następnie warto jest poznać podstawowe zwroty takie jak „cześć”, „dziękuję”, „proszę” i „przepraszam”.  Kolejnym krokiem będzie gramatyka.

Język ten powstał, aby ułatwić komunikację osobom niesłyszącym i słabosłyszącym. Regularne ćwiczenia i komunikacja z osobami głuchymi to najlepszy sposób nauki porozumiewania się w języku migowym. Podstawy są naprawdę proste! Migowy język pozwala nie tylko na łatwiejszą komunikację. To także sposób na wzbogacenie swojej wiedzy o różnorodność językową i kulturową języka migowego. Podstawą nauki PJM może być również zaczęcie od języka migowego dla dzieci, co ułatwia przyswajanie podstawowych znaków i gestów.

Czy język migowy dla dzieci jest potrzebny?

Czy wiesz, że istnieje specjalny język migowy dla dzieci? Na czym on polega i czy faktycznie różni się czymś od zwykłego migowego języka? Otóż tak, różni się przede wszystkim poziomem trudności. Wersja dla dzieci zawiera prostsze znaki i bardziej wizualne gesty, aby ułatwić pełne zrozumienie przekazu. W języku migowym dla dzieci konteksty i znaki są dopasowane do poziomu rozwoju dziecka, a trudność i zaawansowanie gestów rośnie razem z naszą pociechą.

Wiele osób rodzi się z wadą słuchu, dlatego język migowy dla dzieci jest niezwykle potrzebny. Ważne jest, by jak najszybciej nauczyć dziecka języka migowego – im wcześniej, tym łatwiej będzie mogło wyrażać swoje potrzeby i emocje. Uczy to też dziecko struktury językowej, co może wpłynąć na rozwój mowy i języka w przyszłości. Umożliwiając dziecku komunikację językiem migowym, wspieramy też jego rozwój umiejętności społecznych. Język migowy dla dzieci sprawia, że stają się one bardziej wrażliwe, otwarte na innych i chętne do współpracy w różnych obszarach życia.

Język migowy – nauka niekoniecznie od dziecka

Wiesz już, na czym polega język migowy dla dzieci. Choć warto, by dziecko jak najszybciej poznało język migowy, nauka od najmłodszych lat nie jest konieczna. U dzieci poznawanie języka migowego pomaga budować empatię i zrozumienie dla osób z niepełnosprawnościami, ale naukę można zacząć w dowolnym wieku. Wiele osób rozwija te umiejętności na późniejszych etapach życia. Warto jednak pamiętać, że każdy zainteresowany może poznać język migowy. Nauka nowych rzeczy jednak najłatwiej przychodzi właśnie dzieciom – mają one naturalną zdolność do przyswajania nowych informacji i umiejętności.

W młodym wieku nauka języków przychodzi z łatwością i swobodą, w tym również języka migowego. Podstaw najlepiej uczyć dziecko poprzez zabawę i naturalne interakcje. Dlatego właśnie zaleca się rozpoczęcie nauki języka migowego w młodym wieku. Dziecko ma wtedy czas na opanowanie wszystkiego w swoim tempie. Warto jednak pamiętać, że każdy ma indywidualne tempo nauki. Nawet dorosły może nauczyć się języka migowego i naprawdę płynnie się nim później komunikować.

3. Czy język migowy jest międzynarodowy?

Najczęściej zadawanym pytaniem w kontekście języka migowego jest to, czy język migowy jest uniwersalny dla wszystkich krajów. Odpowiedź brzmi – nie do końca. Na świecie funkcjonuje wiele różnych języków migowych. W Polsce jest to PJM (polski język migowy), we Francji jest to LSF (Langue des Signes Francaise), w Wielkiej Brytanii język migowy zwany jest BSL (British Sign Language) a w Ameryce ASL (American Sign Language). Lokalnych wersji tego języka jest mnóstwo. Jednak czy język migowy jest międzynarodowy w jakiejkolwiek wersji? Tak – nazywa się IS (International Sign) czyli Międzynarodowy Język Migowy.

W Polsce – język migowy po polsku

Znasz już odpowiedź na pytanie czy język migowy jest międzynarodowy i wiesz, że niestety nie jest. Jednak jak w takim razie wygląda język migowy polski i czym różni się od pozostałych?  Język migowy po polsku, inaczej PJM (Polski Język Migowy), to język migowy używany wyłącznie w naszym kraju. Jego słownictwo i gramatyka nie są po prostu wizualnym odpowiednikiem języka polskiego, ponieważ jego struktura znacznie się różni. PJM powstał jeszcze w XIX w. Polski język migowy umożliwia osobom niesłyszącym większe uczestnictwo w społeczeństwie. Dzięki niemu mogą komunikować się ze swoimi bliskimi w pracy, szkole oraz innych instytucjach. Język migowy umożliwia im wyrażanie emocji, myśli i potrzeb, co jest kluczowe dla każdej osoby. 

W Polsce istnieją różne możliwości nauki języka migowego po polsku, zarówno dla osób niesłyszących, jak i tych ze zdrowym słuchem. Organizacje pozarządowe, fundacje i niektóre szkoły oferują kursy umożliwiające zdobycie umiejętności migania. Można również spróbować zapoznać się z językiem migowym poprzez oglądanie filmów instruktażowych, które są szeroko dostępne w Intrenecie. To bardzo dobry początek nauki i przyjemny sposób na zapoznanie się z językiem migowym we własnym tempie. Edukacja w zakresie języka migowego polskiego, jest niezwykle ważna, ponieważ promuje integrację społeczną i zrozumienie między osobami słyszącymi i niesłyszącymi.

Na świecie – międzynarodowy język migowy

Może zastanawiało Cię kiedyś czy język migowy jest taki sam na całym świecie, więc czy język migowy jest uniwersalny? Otóż nie, na świecie jest wiele rodzajów języka migowego. Polski, rosyjski, angielski czy francuski, każdy język ma swój migany odpowiednik. Na szczęście jednak, istnieje międzynarodowy język migowy, który jest uniwersalny. Powstał, by ludzie niesłyszący z różnych krajów mogli się swobodnie porozumiewać. Znany jest jako International Sign (IS).

Bazuje na znakach z różnych migowych języków, co sprawia, że jest bardziej dostępny dla osób z różnych kultur. To forma komunikacji wizualnej, która może być używana jako pomost między różnymi systemami językowymi. Chociaż nie jest tak rozbudowany jak narodowe języki migowe, pozwala na efektywne porozumiewanie się w międzynarodowych sytuacjach. 

Międzynarodowy język migowy odgrywa ważną rolę w łączeniu osób z różnych kultur, ale mimo wielu zalet istnieją też jego ograniczenia. Jako uproszczony system, nie ma bogatej gramatyki i słownictwa, co może ograniczyć zdolność do wyrażania bardziej złożonych idei. Dodatkowo, znajomość międzynarodowego języka migowego nie jest aż tak powszechna, jak byśmy zakładali. W niektórych sytuacjach komunikacja nadal będzie zatem utrudniona. Dlatego też ważne jest normalizowanie korzystania z języka migowego i rozpowszechnianie wiedzy o jego odmianach.

FAQ: Pytania o polski język migowy