Badanie ABR – słuch dziecka pod kontrolą
Badanie ABR (Auditory Brainstem Response lub BERA) to jedno z najbardziej popularnych obiektywnych badań słuchu, które daje duże możliwości diagnostyczne. Trwa zazwyczaj od 1 do 1,5 godziny, ale nie wymaga aktywnej współpracy ze strony pacjenta. Osoba badana może przez cały ten czas odpoczywać, a nawet... spać. Co ważne, badanie słuchu ABR można przeprowadzać już od pierwszych tygodni życia dziecka.
Spis treści:
1. Co to jest badanie ABR
2. Badanie słuchu ABR nocne i dzienne
3. Kiedy wykonać badanie ABR
4. Badanie słuchu ABR – latencje i progi
5. Jak się przygotować do badania ABR
6. Wyniki badania słuchu ABR
7. Gdzie wykonać badanie słuchu ABR
8. Cena badania ABR
FAQ: Pytania o badanie ABR
1. Co to jest badanie ABR i jak wygląda?
Rejestracja słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu to właśnie badanie ABR. Mówiąc prościej, polega ono na zarejestrowaniu sygnałów bioelektrycznych z pnia mózgu w odpowiedzi na konkretne dźwięki podawane pacjentowi przez słuchawki. Badanie ABR jest obiektywnym badaniem słuchu. Oznacza to, że cały proces diagnostyczny opiera się na pomiarze zupełnie niezależnym od wrażeń czy deklaracji osoby badanej.
Chociaż badanie słuchu ABR z perspektywy pacjenta nie jest skomplikowaną procedurą, wymaga odpowiedniej aparatury diagnostycznej i doświadczonego eksperta. Sama wizyta zaczyna się od zajęcia przez osobę badaną wygodnej pozycji, która będzie sprzyjała wyciszeniu lub zapadnięciu w sen. Następnie specjalista delikatnie przykleja elektrody za uszami i na czoło pacjenta, a później zakłada pacjentowi specjalne słuchawki. Reszta badania ABR przebiega bez aktywnego udziału pacjenta.
2. Badanie słuchu ABR – nocne czy dzienne?
Należy pamiętać, że nie każdy pacjent jest w stanie wyciszyć się lub zasnąć o dowolnej porze dnia. To szczególnie częsta obawa w przypadku rodziców najmłodszych pacjentów, których rytm dobowy nie jest jeszcze unormowany. Zatem jak wygląda badanie ABR u dzieci i noworodków? Właśnie z myślą o tej grupie powstała możliwość przeprowadzenia badania słuchu ABR w trybie nocnym lub dziennym – w zależności od indywidualnych potrzeb.
Badanie ABR dzienne w gabinecie
Jeśli pacjent potrafi wyciszyć się lub zupełnie usnąć w ciągu dnia, badanie ABR dzienne w gabinecie to odpowiedni wybór. Taka procedura diagnostyczna odbywa się w standardowym czasie pracy placówki medycznej, czyli najczęściej między godziną 8:00 a 18:00. Dzienne badanie ABR wymaga wcześniejszego umówienia terminu wizyty i trwa od 1 do 1,5 godziny, podczas których aparatura wykonuje niezbędne pomiary.
Z naszego doświadczenia wynika, że na badanie ABR dzienne w gabinecie decydują się najczęściej dorośli pacjenci, a także rodzice starszych dzieci. Dzienny tryb przeprowadzania tej procedury diagnostycznej jest znacznie łatwiej dostępną na rynku usługą, choć wciąż przeprowadzają ją tylko wyspecjalizowane i odpowiednio wyposażone placówki. Nasze Centra Medyczne oferują dzienne badanie ABR w wielu polskich miastach.
Nocne badanie ABR u dziecka
Zdarza się, że niektórzy pacjenci nie są w stanie odpowiednio wyciszyć się w ciągu dnia. To właśnie z myślą o nich powstała oferta nocnego badania ABR w gabinecie. Szczególnie często pytają o nią rodzice małych dzieci i noworodków. Noc jest dla nich najczęściej czasem, gdy daje o sobie znać ogólne zmęczenie i senność. Pacjenta w trybie badania ABR nocnego nie pobudza też tak wiele zewnętrznych bodźców jak dźwięki czy ludzie dookoła.
Obecnie wciąż niewiele placówek medycznych oferuje możliwość przeprowadzenia nocnego badania ABR w gabinecie. Nasze Centra Medyczne dążą do tego, by z założenia maksymalnie upraszczać procesy diagnostyczne i wychodzić naprzeciw potrzebom pacjentów. Dlatego też termin każdej wizyty w trybie badania ABR nocnego uzgadniamy indywidualnie i staramy się dostosować do oczekiwań i możliwości czasowych osoby badanej.
3. Kiedy wykonać badanie ABR u dziecka?
Badanie ABR wykonuje się przede wszystkim po to, by określić próg słyszenia pacjenta. Próg słyszenia to wyrażona w decybelach (dB) wartość, która określa najcichsze możliwe do usłyszenia przez osobę badaną dźwięki na poszczególnych częstotliwościach. Dzięki precyzji, z jaką aparatura diagnostyczna podczas badania ABR zbiera pomiary, możliwe jest też dokładne ustalenie miejsca wystąpienia problemu ze słuchem oraz rodzaju niedosłuchu.
Wskazania do badania ABR u dziecka
Kiedy należy wykonać badanie ABR? Najczęstszym wskazaniem do tego badania słuchu jest potrzeba przeprowadzenia dokładnej oceny progu słyszenia, a także ustalenia konkretnej przyczyny ubytku słuchu u dziecka. W przypadku badania słuchu ABR istnieje też wiele innych wskazań medycznych, a wśród nich znajdują się między innymi:
• określenie progu słyszenia pacjenta;
• ustalenie rodzaju i przyczyny ubytku słuchu;
• wcześniejsze przyjęcie leków ototoksycznych;
• podejrzenie guza nerwu słuchowego;
• monitorowanie śródoperacyjne.
Przeciwwskazania do badania ABR
Dobrą wiadomością dla osób obawiających się o przeciwwskazania do badania ABR jest brak przeciwwskazań – z wyjątkiem wymogu, by osoba badana była po prostu zdrowa (brak kaszlu, kataru czy podwyższonej temperatury). Badanie słuchu ABR to bezpieczna i w dużym stopniu zautomatyzowana procedura diagnostyczna, która nie wymaga od pacjenta żadnych dodatkowych aktywności czy współpracy ze specjalistą.
Ogromną przewagą badania ABR nad innymi badaniami słuchu jest fakt, że może być ono przeprowadzane u bardzo małych dzieci i noworodków. Często zleca się je bezpośrednio po przesiewowym badaniu słuchu jeszcze w szpitalu, jeśli wyniki standardowego badania sugerują problemy ze słuchem. Badanie ABR jako obiektywne badanie słuchu może być też przeprowadzane u pacjentów z dużą niepełnosprawnością intelektualną.
4. Badanie słuchu ABR – latencje i progi
Standardowe badanie ABR umożliwia obiektywną ocenę progu słyszenia na wyższych piętrach drogi słuchowej, a także wyznaczenie miejsca, w którym występuje problem. Jednak poza samą wielkością ubytku słuchu wyrażoną w decybelach (dB) definiuje się również inne wartości – latencje i progi.
Badanie ABR latencje
Latencja to czas, który upływa od momentu zaistnienia bodźca dźwiękowego aż do chwili ukazania się odpowiedniej fali na wykresie. Wyznaczenie latencji jest niezwykle ważne dla całościowej oceny stanu zdrowia drogi słuchowej i nerwu słuchowego. Wyniki badania ABR latencje informują bowiem o czasie reakcji kolejnych elementów narządu słuchu na poszczególne bodźce.
Badanie ABR progi
Progi wyznaczają nam częstotliwości, które ludzkie ucho odbiera jako dźwięki o różnej wysokości brzmienia. Bardzo wysokie częstotliwości mogą być odbierane jako piskliwe, a te skrajnie niskie przypominać buczenie. Badanie ABR progi to nic innego jak sprawdzenie czułości słuchu osoby badanej na dźwięki o poszczególnych częstotliwościach. Standardowo bada się pasma częstotliwości 500, 1 000, 2 000 i 4 000 herców (Hz).
5. Jak przygotować dziecko do badania ABR?
Choć sama procedura badania ABR nie wymaga aktywnego udziału pacjenta, warto postawić na odpowiednie przygotowanie. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wiarygodność wyników badania słuchu ABR jest osiągnięcie stanu wyciszenia lub snu, a to wymaga spełnienia pewnych warunków. By przygotować dziecko do badania ABR, należy:
• w dniu badania i jeden dzień przed nie natłuszczać skóry twarzy i głowy;
• dopilnować, by dziecko nie spało przynajmniej 5 godzin przed badaniem ABR;
• nakarmić dziecko bezpośrednio przed badaniem (już w gabinecie);
• wziąć na badanie kocyk, poduszkę, ulubioną przytulankę małego pacjenta;
• zabrać ze sobą dokumentacje medyczną dziecka.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że bardzo niewskazane jest podawanie dziecku środków farmakologicznych na uspokojenie bez wyraźnego zalecenia lekarza kierującego na badanie słuchu ABR. Jednoznacznym przeciwwskazaniem do badania jest również występowanie objawów takich jak kaszel, katar czy podwyższona temperatura. W sytuacji, gdy pacjent nie będzie mógł przyjechać na badanie, należy z wyprzedzeniem powiadomić placówkę telefonicznie.
6. Wyniki badania ABR – co mówią?
Po zakończeniu badania przez diagnostę pacjent otrzymuje wyniki badania ABR w postaci wykresu dla każdego ucha oddzielnie. Znajdują się na nim fale mózgowe oznaczone liczbami od I do V, a każda fala dotyczy jednej konkretnej części drogi słuchowej. Są to kolejno: nerw słuchowy w części dystalnej (I), nerw słuchowy w części proksymalnej (II), jądra ślimakowe (III), zespół oliwki górnej (IV) oraz wstęga boczna (V).
Choć same wyniki badania ABR są gotowe niemal od razu po zakończeniu badania, potrzebny jest jeszcze opis. Bez niego nie można mówić o pełnej wartości diagnostycznej. Dlatego w naszych Centrach Medycznych opis badania ABR przygotowuje zawsze doświadczony lekarz specjalista, który poddaje wyniki dokładnej analizie. Średni czas oczekiwania na opis do wyników badania ABR wynosi ok. 2 tygodnie.
7. Gdzie wykonać badanie słuchu ABR?
Specjalistyczne badania słuchu stają się coraz łatwiej dostępne. To ogromny postęp, dzięki któremu więcej pacjentów może korzystać z nowoczesnej diagnostyki zdrowia słuchu. Należy jednak pamiętać, że badanie ABR nie jest jeszcze tak powszechne jak np. audiometria tonalna. Wymaga odpowiedniej aparatury medycznej, którą posiada tylko część placówek związanych z otolaryngologią i audiologią. Zatem gdzie wykonać badanie ABR?
Prowadzimy sieć Centrów Medycznych, które zapewniają opiekę medyczną w wielu różnych obszarach. Stale poszerzamy ofertę specjalistycznych badań, a także w miarę możliwości minimalizujemy koszty, ograniczamy formalności i skracamy czas oczekiwania. Oferujemy również badanie słuchu ABR – znajdziesz je w wybranych Centrach Medycznych.
8. Cena badania ABR – ile kosztuje?
Wielu pacjentów zastanawia się, ile kosztuje badanie ABR w prywatnej przychodni. Choć oczywiście możliwe jest przeprowadzenie tej procedury diagnostycznej na NFZ, w praktyce niewiele placówek medycznych oferuje takie rozwiązanie.
Cena badania ABR prywatnie może różnić się w zależności od lokalizacji placówki medycznej, w której chcemy przeprowadzić cały proces diagnozy. W naszych Centrach Medycznych standardowe badanie ABR kosztuje średnio 200-400 złotych. Jeśli jednak wizyta odbywa się w trybie nocnym lub uwzględnia dojazd do domu pacjenta, cena może być nieco wyższa.
